199. කලාම්ගේ මැත සහ උපදෙස්

අපි හැම දෙනාම හිටියේ තිගැස්මෙන්. කොටින්ම එකෙක්ට එකෙක් මුමුණන්න වත් අපිට ඉස්පාසුවක් තිබ්බේ නැහැ. මම ආයෙමත් කලේ අපේ කාලසටහන මුද්‍රණය  දීපු කොලය නැවතත් බලපු එකයි.

'Discrete Mathematics and Statistical Analysis'

කියල පැහැදිලිව සටහන් වෙලා.

හිතේ ගැස්ම තවත් වැඩි වෙන්න හේතු කාරනා නොඅඩුව අපිට තිබ්බ. මිට දවසකට කලින් පටන් ගත්තු අපේ උපාධි පාඨමාලාවේ දේශන වලට සවන් දුන්නු අපි ඇත්තටම පොල්ගස් ගැන අහගෙන ඉන්න එස්කිමෝවරු වගේ. ඉන්ඩස්ට්‍රී එකෙන් ආපු සියලුම දේශකයින් අපිව එතරම් භිත කරවලා තමයි තිබ්බේ.

කෙනෙක් ලෝකේ තියෙන පරිඝනක භාෂා ගැන සාගරේ කලම්බනකොට, තව කෙනෙක් නොපෙනෙන ඩේටා සහ සංකල්ප ගැන මායාකාරී චිත්‍රයක් මැව්වා. ඒ සියල්ල අහසේ මකරුන් වගේ අපි දිහා හිනා වේවි බලන් ඉන්නකොට අපි ආවේ වැරදි තැනකටදෝ කියල විතරයි අපි කතා උනේ..

ටික වෙලාවකින් විදුරු දොර තුලින් කුඩා මුහුණක් මතු උනා. ඒ මුහුණ සමාන වෙන්නේ 'අබ්දුල් කලාම්'ට පමණයි. පෙනුමෙන් වගේම බැල්මෙනුත් තිබ්බේ එහෙම උනත් එකවරම දුටුවම අපිට හිනා යන්න තමයි ගියේ. ඒත් ඒක හිනාවෙන වෙලාවක් නෙවෙයි. අපි සීරියස් විෂයකට සුදානම් වේවි හිටපු මොහොතක්. පොඩියට එබුනු මුහුණට අපි හිනාවෙන කොට කිසිම හිනාවක් නැතුවම ඒ මුහුණේ අයිතිකාරයා බයෙන් වගේ ( ඔහුගේ ඇස්දෙක විශාලව නෙරලා තිබ්බ නිසා අපිට හිතුනේ ඔහු බයෙන් ඉන්නවා කියල) වටපිට බලමින් ශාලාවට ඇතුල් උනා.



ඔහු අතේ තිබ්බේ පරණ හම් බෑගයක් සහ අනෙක් අතේ කොළ මිටියක්. අපහසුවෙන් දොර ඇරගෙන ආපු ඒ චරිතය මම හිතන්නේ වයසින් බොහොම වැඩියි, කොටින්ම අවුරුදු 60 කට වඩා නම් අඩු වෙන්න බැහැ. අපි නිහඬව බලන් හිටියේ මොහු ඇත්තටම කවුද කියල හිතුනේ නැති නිසා. මෙතෙක් අපේ ශාලාවට, දේශනාව කරන්නට ඔය දොරටුවෙන් ඇතුලට ඇවිත් තිබ්බේ තරුණ, ජවසම්පන්න, ගම්භිර ශරීර ඇති අය පමණයි. ඉතින් අපි ඉවසිල්ලෙන් හිටිය.

'හ..ලෝ....'

ඔහු එහෙම කියාගෙන ඇවිත් මේසය මතින් කඩදාසි ටිකත්, හැම ගියපු බෑගය මේසය යටිනුත් තබලා තමන්ගේ හැලෙන කලිසම අත් දෙකෙන්ම එසෙව්වා. එවිටම දොර ඇරගෙන ආවේ දෙදෙනෙක්. එක්කෙනෙක් අතේ ප්‍රොජෙක්ටරේ. අනෙක් කෙනා අපේ අනෙක් දේශකවරුන්ගේ පෙනුම තිබ්බ තරුණ , හැඩිදැඩි දේහදාරියෙක්. අපිට සැනසුම් සුසුමක් හෙළුන. ඔන්න ආව අපේ ජාතියේ දේශකයෙක්! මෙයාගේ ඇසිස්ටන්ට් නම් හෙන නාකි පාටයි...

අපේ ඩෙමෝ මහතා ඉක්මනින් ප්‍රොජෙක්ටරේ සකසනකොට දේහදාරියා ඒ දිහාවත් නොබලා අපේ දිහා බැලුව, හොඳ හිනාවක් එක්ක.

"සුබ උදෑසනක්!"

ඔහුගේ වචනවල ප්‍රීතිය, නැවුම්බව උතුරනවා. ඉංග්‍රීසි උරුව තිබ්බේ වඩාත් බටහිරට. අපේ හිත් ප්‍රීතිමත් උනා. 'අද නම් නියම දවසක් වෙයි' අපිත් පිළිතුරු දුන්න. කලින් ආපු 'කලාම්' විසිරිච්ච කොළ ටික හදන ගමන් ප්‍රොජෙක්ටරේ හදන්න උදව් කරනවා. උදව්වට වඩා කරන්නේ හරස් කිරිල්ල. ඒ කියන්නේ ඔහු එක්කෝ සොකට් එක පාගාගෙන. නැත්තම් බැලන්ස් නැතුව ප්‍රොජෙක්ටරේ තියල. අපි හිනා වෙනවා උනත් සද්ද නැතුව හිටිය.

"..... හොඳයි මම තමයි _____. මම හිතනවා ඔබලාට ඊයේ දවස හොඳ වෙන්න ඇති කියල. අද තියෙන දේශන ඊට වඩා රසවත් වෙයි කියල මම බලාපොරොත්තු වෙනවා... හරිද සුනිල්.. හරි ඔන්න ප්‍රොජෙක්ටරේ ලෑස්තියි. ඕනේ දෙයක් තියෙනවා නම් කියන්න සර්, සුනිල් එළියෙන් ඉන්නවා. අපි ආයෙමත් හමුවෙමු"

අපේ බලාපොරොත්තු බැලුම් බෝලය බිඳ දමමින් ඒ දේහදාරියා අපව කලාම් සමඟ තනිකොට ශාලාවෙන් පිටවෙලා ගියා. ඇත්තෙන්ම අපේ හිත කඩාගෙන වැටුනා වෙන්න ඇති.

'හෑහ් ! මෙයාද අපේ ලෙක්චර් එක කරන්නේ? මේ වගේ යුනි එකක? ඊටත් මේ වගේ සබ්ජෙක්ට් එකක් ?? මේ නාකි මනුස්සය??? මේක ලංකාවද?'

දෙහදාරියා පිටවෙලා ගියාට පස්සේ මක් කරන්නද වගේ ටික වෙලාවක් ගත කරපු මොහු මෙහෙම කිව්වා

"අද දහතුන් වෙනිදා නේද??? අහ්... නවයයි තිහ උනේ නැහැනේ තාම නේද?"

අපි පාත්තරේට මෝටාර් එකක් වැටුන වගේ බලන් හිටිය!

ඒ තමයි මගේ ජිවිතේ හම්බවුනු ජොලිම දේශකයා හම්බ වුනු හැටි!

අර දේහදාරියා ඔහුගේ කලින් ශිෂ්‍යයෙක්. ඒ විතරක් නෙවෙයි, ඔහු අපේ කැම්පස් එකේ හිටපු උපකුලපති වරයෙක්. හැමදාම එන්නේ හම්පඩ බෑග් එකක් එක්ක හෙමින් හෙමින් වටපිට බලමින්.

ඔන්න දැන් තමයි හොඳම කොටස.

අනික් අය වගේ ඔහු පවර් පොයින්ට් පාවිච්චියක් නැහැ. තනි සුදු කොලකය කුරුමිණි කකුල් වලින්  ලියාගෙන එන දෙයක් වයිට් බෝඩ් එකට පිටපත් කරන්නේ අපිට විසඳන්න. ඔහු ඉගැන්නුවේ Discrete Mathematics කියන එක අපිට තේරුනේ ඇත්තටම ලෙක්චර් එක ඉවර වෙලා ගෙදර ගියහම.

උගන්නන අතරේ අපිට ඔන්න ගැටළුවක් දෙනවා විසඳන්න. එකෙක් දැන් දාගෙන ඕක විසඳන්න තටමනවා, තව එකෙක් අර විසඳන්න ට්‍රයි කරන එකා වැඩේ කරලා දෙනකල් ඉවසිල්ලෙන් ඉන්නවා. තවත් එවුන් වටපිට බල බල ඉන්නවා. නිදි කිරණ උන් වෙනම. අපේ එකෙක් හිටියා ඌ ඒ දවස් වලම ගෘප් වල ගිටාර් ගහනවා. ඉතින් ඌ ලෙක්චර්ස් එන්නේ සැනසිල්ලේ නිදාගන්න. ප්‍රේම කරන උන්ට අවස්තාව ලැබෙනවා ඒ ඒ ආකාරයෙන්. ඔය ඔක්කොම අස්සේ අපේ කලාම් එයාගේ පරණ කතාවක් කියනවා

".... ළමයි උනහම...."

අපි ගාන හදන අස්සේ මොනාහරි කියෝනව. ඇත්තම කියනවා නම් මම කොයි වෙලෙත් ඔහු කියන දේ අහගෙන ඉන්න තමයි ට්‍රයි එක. මට මේ මනුස්සය මාර විදියට ආසා හිතුනා පලවෙනි දවසෙම.

"... නෑ මම කියන්නේ නැද්ද?"

කවුරුත් උත්තර දෙන්නේ නැහැ එයාට. ඒවා ගානක් නැහැ කලාම්ට. එයා කියෝනව. අපේ කොල්ලෝ නම් කියන්නේ වයසට ගියාම නට් බුරුල් වෙලා හින්ද ඔහේ කියෝනව කියල. ඒ උනාට ඔහු කියන්නේ පුදුමාකාර ජාති.

"... ඉඳල හිටලා ඉතින් අපිටත් හිතෙනවා නේ එක එක ඒවා..."

අතරන් පතර ඔය වගේ කතා ඇහෙනවා. කලාම් වැඩිය හය්යෙන් කියවන්නේ නැහැ. මම කොහොමත් ලෙක්චර් වල ඉන්නේ ඉස්සරහම පේලියේ. ඉතින් මට ඇහෙනවා මෙයාගේ ඔක්කොම කුටු කුටු.

".. අපේ ළමයි හරි ආවේගශිලියි.. සමහර වෙලාවට... ඔව්... ඉතින් නාකි අපි වගේ වෙන්න ඕනේ නැහැ තමයි.. හෙහ්... එක පාරක් ඔන්න ශිෂ්‍ය සංගමෙන් ආව. පාලකයින් අපිව මර්ධනය කරනවා... අපි ඒවාට යටත් වෙන්නේ නැහැ.. කිව්වා.. "

ඒ ආපු තරුණයා කළා යයි සිතිය හැකි ආංගික අභිනයක් දැන් ඔහු පෑවා. මම ඔක්කොම වැඩ පැත්තක තියල බලන් හිටිය. අනිත් උන් ගණන් හදනවා. මෙයාට ඉතින් මම බලන් හිටියත් එකයි, නැතත් එකයි.

"..... මට ඒ දරුවා ගැන දුකක් දැනුන. වාඩිවෙන්න කිව්වට වාඩි උනෙත් නැහැ.ඉතින් මම ඒ දරුවට කිව්වා  මෙහෙම...."

(මේක කියපු විදියටම කියන්නම්. කතාව කිව්වේ ඉංග්‍රීසියෙන් නිසා.)

".. පුතා වී නෙවර් මර්ධනය යූ... වී දමනය යූ....."

මට බකස් ගාල හිනා ගියා.... මගේ දිහා බලල කලාම් 'හෙහ් හෙහ්' කියල කපටි හිනාවක් පෑවා. ඒ තමයි ඔහිගේ උපකලපති ජිවිතේ ගැන අපිට කියපු ටික.

කවදාවත් ඊට වඩා යමක් කියලා නැහැ. කරපු දේවල් කියෝලා නැහැ. දෙශනේ පටන් ගත්ත වෙලේ පටන් පොඩි ළමයින්ට චිත්‍ර පන්තියක් කරනවා වගේ සැහැල්ලුවක් තමයි දැනුනේ. බලනකොට ගැඹුරු සිද්ධාන්ත උගන්නල. අපිට ඒක වැටහෙන්නේ උගන්නපු දේවල් වලින් අසයින්මන්ට් කරන්න ගියාම!

තවත් දවසක් ඔහු ළමයින්ට උපදෙස් දෙන එක ගැන කිව්වා.

"දැන් ඉතින් ඔය ලොකු රස්සාවක් කරනවා කිව්වම ළමයි කැමතියි උපදෙසක් ගන්න. අපිත් ඉතින් කැමතියි උපදෙසක් දෙන්න. මොකක් දෙන්නද කියල දන්නේ නැති උනත් ඉතින් කැමතියිනේ අපිත් උපදෙසක් දෙන්න කියල..."

තවත් මොනාදෝ කියෝනවා මෙයා. එදා මම හිටියේ හෝම් සික් මුඩ් එකේ හින්ද වැඩක් කරන්න හිතක් තිබ්බේ නැහැ. දීපු ගාන කෙසේ වෙතත් මම එයාගේ කතාව අහගෙන හිටිය. කියෝන සමහර දේවල් නම් කිසිම වැඩකට නැහැ. ඒ හින්ද ගොඩක් උන් අහගෙන ඉන්නේ නැහැ.

"... එක පාරක් අපේ ඤාති පුතෙක් ආව අපේ ගෙදර. හවස් වෙලා මම වැඩ ඇරිලා ආව විතරයි මටත් මහන්සියි. ඒ පුතා මගෙත් එක්ක කියනවා එයාට ජිවිතේ එපා වෙලාලු , කෝච්චියට පැනල දිවි නහගන්න හිතෙනවා ලු. මොකක් කරන්නද කියල හිතාගන්න බැරි ලු...."

දැන් මෙයාගේ පොර ටෝක් එක අහල දැන් කොල්ලෝ කින්ඩි හිනාවක් එක්ක බලන් ඉන්නවා කලාම් දිහා. මොකද, ඒ වගේ එකෙක්ට මෙයා මොන වගේ උපදෙසක් දෙන්න ඇතිද කියල

"... උපදෙසක් දෙන්නත් එපැයි. මම ඉතින් කිව්වා, පුතා කෝච්චියට පනිනවා නම් ගැටළුවක් නැහැ. හැබැයි උදේ කෝච්චියට පනින්න එපා. මිනිස්සු වැඩට යන වෙලාවනේ. ඒවාට පැන්නොත් ඒ මිනිස්සුන්ට වැඩට යන්න පරක්කු වෙනවා. ඒ හින්ද ඔය දවල් යන එකකට පනින්න කියල මම කීවා "

ඇත්තටම අපි ඔක්කොම හිනා උනා. ඔහුත් හිනා උනා. හිනාව ටිකක් අඩුවෙගන යනකොට ඔහු ආයෙත් කතාකරන්න ගත්ත.

"... හැබැයි වැඩේ කියන්නේ පහුවදා මට ආරංචි උනා ඒකා කෝච්චියට පැනල කියල. මළගෙදර ගිහින් මම සද්දයක් නැතුව හිටිය. මම හිතන්නේ ඒකා වෙන කාටවත් කියන්න ගිහින් නැතුව ඇති"

ලොකු ඇස්ගෙඩි දෙක කරකවමින් කලාම් බයෙන් වගේ කියල 'හෙහ්' ගාල හිනා උනා. අපේ හිනාවෙච්ච කටවල් ටිකට මොකද උනේ කියල ඔයාලම හිතාගන්න

ඒ තමයි අපේ කලාම් !

මට මේ කතාව අලුතෙන් මතක් උනේ කලාම් මැරුණම එයා ගැන කියන කතන්දර ඇහුවම